Przemęczenie i brak motywacji do wykonywanej pracy staje się obecnie narastającym problemem społeczeństw rozwiniętych. Trudną sytuację zauważają nie tylko psycholodzy, ale i organizacje o globalnym zasięgu, jak Światowa Organizacja Zdrowia, której decyzją syndrom wypalenia zawodowego został wpisany na listę Międzynarodowej Klasyfikacji Chorób. Objawy syndromu wypalenia zawodowego odczuwa coraz więcej pracowników w społeczeństwach o wysokim wskaźniku rozwoju społecznego. Jeśli więc jesteśmy pracownikiem lub pracodawcą, warto zapoznać się z tematem, by móc w porę rozpoznać pierwsze objawy i podjąć odpowiednie kroki.
Oto lista objawów, które mogą świadczyć, że możemy doświadczać wypalenia zawodowego.
Syndrom wypalenia zawodowego — objawy
Światowa Organizacja Zdrowia definiuje syndrom wypalenia zawodowego jako zjawisko odnoszące się ściśle do kontekstu środowiska zawodowego, a za najważniejsze objawy uznaje: poczucie spadku energii lub całkowitego wyczerpania, narastający dystans psychiczny do wykonywanej pracy, przyjmujący formę głębokiego pesymizmu, zwątpienia w jej sens, a nawet cynizmu. Trzecim kluczowym objawem jest według tej klasyfikacji spadek wydajności wykonywanej pracy. Opracowania naukowe wskazują także na inne dolegliwości, które mogą wskazywać na wypalenia zawodowe. Należą do nich: przygnębienie, brak koncentracji, niechęć do kontaktów z innymi pracownikami, poczucie bezsensu i pustki, niska samoocena i apatia. Również bezsenność, bóle głowy i brzucha mogą świadczyć, że nasze ciało wysyła sygnały w odpowiedzi na chroniczny stres.
Syndrom wypalenia zawodowego — informacje
Nie lekceważmy więc pierwszych symptomów wypalenia zawodowego. Przemęczenie, ogólny brak energii i motywacji do pracy czy drażliwość oraz frustracja mogą sygnalizować potrzebę zadbania o siebie. Przywrócenie równowagi między życiem prywatnym i zawodowym, sport, zdrowa dieta i sen, a przede wszystkim poszukiwanie satysfakcji życiowej poza pracą to uniwersalne wskazówki, które mogą uchronić jednostkę przed wypaleniem zawodowym.
Jeśli jednak odczuwane objawy są nasilone do tego stopnia, że uniemożliwiają wykonywanie dotychczasowych obowiązków i utrudniają ogólne funkcjonowanie — może być to odpowiedni moment na poszukanie fachowej pomocy. W pierwszej kolejności można zgłosić się do gabinetu psychologa, który zaproponuje rozwiązanie odpowiednie dla konkretnej osoby.
Przeciwdziałanie wypaleniu zawodowemu może przyjąć formę psychoterapii. Jeśli to konieczne – może pojawić się potrzeba włączenia farmakoterapii, która pomoże osobie dotkniętej syndromem wrócić do formy, a przede wszystkim przerwie błędne koło wypalenia zawodowego. Ważna jest również profilaktyka oraz psychoedukacja.
W Polsce powstało wiele ośrodków psychoterapii. W Krakowie takim miejscem jest m.in. Centrum Dobrej Terapii.