Schabowy czy golonka ? Proszę bardzo, ale tylko jeżeli do tego na talerzu znajdzie się duża porcja sałaty lub szpinaku. W innym razie po zjedzeniu takiego posiłku można spodziewać się podwyższonego poziomu homocysteiny. Taka dieta aż dwukrotnie zwiększa ryzyko śmierci z powodu chorób sercowo-naczyniowych. Ten związek powoduje zawały i udary u pacjentów z dobrym poziomem cholesterolu.
Co to jest homocysteina?
Jest to aminokwas, który w dużym stężeniu staje się cytotoksyczny, a powstaje w organizmie z metioniny, czyli bardzo często spotykanego aminokwasu pochodzącego z mięsa i produktów mlecznych.
Co powoduje homocysteina?
Sam związek nie jest bezpośrednio przyczyną procesu miażdżycowego, ale go znacznie przyśpiesza, uszkadzając śródbłonek wyściełający naczynia krwionośne. To w dużej mierze ułatwia cząsteczką cholesterolu osadzanie się na ściankach naczyń. Konsekwencją tego jest znacznie zmniejszenie światła naczyń. Jeśli dojdzie do zatkania naczynia skrzepem lub oderwanym kawałkiem blaszki miażdżycowej, dochodzi do niedokrwienia a tym samym zawału serca lub udaru mózgu. Ale to nie wszystko…
Homocysteina powoduje stany zapalne, zwiększa prawdopodobieństwo wystąpienia zakrzepu oraz niektórych chorób nowotworowych, a w szczególności raka jelita grubego. Kobiety w ciąży też powinny zwracać uwagę co jedzą. U nich wysoki poziom tego aminokwasu może powodować obniżenie płodności, obniża szanse na zapłodnienia komórki jajowej oraz implantacji zarodka. W samej ciąży obniża ukrwienie łożyska, podwyższa ryzyko poronienia lub przedwczesnego porodu.
Prawidłowe stężenie homocysteiny w surowicy krwi powinno wynosić 10 μmol/l (mikromoli na litr)na czczo. Czynnikami podwyższającymi stężenie homocysteiny w surowicy są: częste jedzenie mięsa, tłustych produktów nabiałowych, duże ilości kawy, leki antykoncepcyjne oraz stosowanie hormonalnej terapii zastępczej. Jednak najgorsze są papierosy; 1 papieros powoduje wzrost stężenia tego aminokwasu w ciągu doby o 1 %.
Jak zapobiegać wysokiemu stężeniu homocysteiny?
Nasz organizm potrafi zwalczyć wysokie stężenia tego aminokwasu sam, potrzebuje do tego kwasu foliowego oraz witamin B6 oraz B12. Dzięki tym składnikom groźna homocysteina przekształca się w nieszkodliwą metioninę. Jednak występuje jeden podstawowy problem 90% Polaków cierpi na stałe niedobory tych witamin. W Ameryce problem związany z niedoborem kwasu foliowego rozwiązano w bardzo prosty sposób, wprowadzono obowiązkową suplementację kwasem foliowym zwykłej mąki. Innym źródłem kwasu foliowego są warzywa a w szczególności te z zielonymi liśćmi takie jak: sałata, kapusta, szpinak, brukselka i brokuły czy jarmuż. Ale trzeba pamiętać, aby częściej jadać je na surowo, ale jeśli musimy je gotować to róbmy to krótko, na półtwardo i nie w wodzie ale na parze.
Buraki czy cytrusy są też dobrym źródło kwasu foliowego. Do naszej diety też warto włączyć orzechy oraz migdały.Badania potwierdzają, iż osoby spożywające tygodniowo około 150 g orzechów i migdałów (ale nie solonych), rzadziej chorują na serce. W tej grupie liczba zawałów jest aż o 39% niższa niż u populacji nie jedzących orzechy. Pamiętajmy takie przekąski są bardzo kaloryczne. Dlatego powinniśmy ich jeść maksymalnie dzienne około 30g. Nasza flora bakteryjna również ma istotnie znaczenie w zapobieganiu niedoborom kwasu foliowego. Bakterie probiotyczne takie jak Lactobacillus i Bifidobacterium same produkują tą witaminą w jelitach. Dlatego po antybiotykoterapii powinniśmy w jak najkrótszym czasie odbudować naszą florę bakteryjną.
Osoby chore na niewydolność nerek oraz stale zażywające leki m.in. metotreksat- często stosowany w chorobach autoimmunologicznych, cyklosporyny- łuszczyca, metformina- używana bardzo często w leczeniu cukrzycy, preparaty zawierające estrogeny lub lewodopę, stosowanie u chorych z padaczką powinny suplementować kwas foliowy. Częste picie alkoholu również powoduje niedobory kwasu foliowego oraz witamin z grupy B . Ile musimy, zjeść aby pokryć zapotrzebowanie dzienne na kwas foliowy? To zależy od częstości spożywania mięsa oraz produktów mlecznych a w szczególności tłustych serów białych oraz żółtych.
Dlatego warto w ciągu tygodnia mięso zastąpić równie cennymi nasionami roślin strączkowych takimi jak: fasola, groch, soja, soczewica czy ciecierzyca. Warto też od czasu do czasu zjeść wątróbkę drobiową lub wieprzowa, które zawierają sporo kwasu foliowego oraz witamin z grupy B m.in. B6 i B12.
